نخستین قدم در انتخاب موضوع پایان نامه ، شناسایی منابع هسته (کتاب، مجله و هر منبعی که بیشترین استنادها را به خود اختصاص می­دهد) است. این منابع معمولا بیشترین تاثیر را در رشته مورد نظر شما دارند. برای یافتن این منابع نیز باید به مطالعات زیادی بپردازید، معمولا در فصل آخر پایان­ نامه­ ها بخشی به نام “پیشنهادهایی برای پژوهش­ های بیشتر” وجود دارد که می ­توانید آن­ها را مطالعه کنید و منابعی که در پایان ­نامه­ های مرتبط با رشته شما ذکر شده است را بررسی کنید.

اصول انتخاب موضوع پایان نامه ارشد و دکتری

برای انتخاب موضوع پایان‌نامه باید موارد زیر را درنظر داشته باشید:

  • · مطالعه اجمالی در برخی زمینه های مورد علاقه و مهم اهمیت زیادی دارد.
  • · صرف وقت بیشتر و مطالعه عمیق تر و تحلیلی تر در باره موضوع های مطرح
  • · مشورت با استادان و سایر دانشجویان آگاه و منتقد در مورد موضوع های قابل قبول و مطرح
  • · جستجو در برخی پایگاه ها و نیز اینترنت تحت عبارت “research topics” و یا “research priorities” و یا ” issues for research ” در حوزه های دلخواه برای آگاهی از موضوع های بالقوه مناسب
  • · مطالعه و وارسی “پیشنهادهایی برای پژوهشهای بیشتر” در فصل آخر پایان نامه ها برای آگاهی از موضوع های بالقوه مناسب

داشتن علاقه کافی به موضوع

یکی از اصول انتخاب موضوع پایان نامه توجه به علاقه خودتان است. به عبارت دیگر، برای انتخاب موضوع پایان نامه ارشد یا دکتری باید علاقه خود را در اولویت قرار دهید. صرفا انتخاب یک موضوع بخاطر یوونیک بودن آن کافی نیست. در نظر گرفتن توانایی ها و امکانات فردی مثلاً قدرت تجزیه و تحلیل، توانایی تحلیل آماری، توانایی برقراری ارتباط با جامعه ی مورد تحقیق، و… بسیار مهم می باشد. مثلا اگر شما دانشجوی رشته ژنتیک هستید، و میخواهید بر روی موضوع سرطان کار کنید، باید در نظر داشته باشید که آیا می توانید با حیوانات آزمایشگاهی کار کنید یا نه، در غیر این صورت باید به سراغ موضوعی بروید که نیاز به کار با حیوانات نداشته باشید.

تکراری نبودن موضوع پایان نامه

یک نکته مهم در زمان انتخاب موضوع پایان نامه نو بودن آن است. گاهی ممکن است یک موضوعی بصورت منطقه ای کار شده باشد، مثل بررسی شیوع یک بیماری در یکی از استان های کشود. در چنین موضوعاتی اجازه تکرار آن اما در یک منطقه دیگر وجود دارد و بعنوان یک موضوع تکراری مطرح نمی شود.

گاهی ممکن است موضوعی نظر ما را بخود جلب کند و بنظر موضوع جدیدی بیاید که تا بحال به گوشتان نخورده است. در این مرحله صرفا به بررسی های خود اعتماد نکنید و سعی کنید حتما از اساتید و افراد با تجربه در خصوص موضوع انتخابی خود صحبت کنید. زیرا ارزش کار پژوهش شما، به نو بودن و ناب بودن آن می باشد. زیرا اگر شما یک موضوع تکراری را انتخاب نمایید و برای مطاله در خصوص آن وقت صرف کنید بدون آنکه از نو بودن آن مطلع شوید، در هنگام ثبت پرپوزال خود، موضوع شما در صورت تکراری بودن در جلسه بررسی موضوعات پایان نامه دانشگاه رد خواهد شد.

روش اطلاع از تکراری نبودن موضوع پایان نامه

سایت پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران، که به سایت ایرانداک مشهور است که در انتخاب موضوع پایان نامه ،راهنمای خوبی برای محققان و دانشجویان است.تمامی دانشجویان دوره ی کارشناسی ارشد و دکتری می بایست با مراجعه به سایت ایرانداک ازجدید بودن موضوع خود مطمئن شوند و پس از اتمام پایان نامه ی خود ، یک نسخه از آن را در سایت بارگزاری کنند.تا دانشجویان دیگر از این موضوع برای پایان نامه ی خود استفاده نکنند.

جزئی بودن موضوع پژوهشی

برای انتخاب کردن موضوع پایان نامه باید آن را جزئی انتخاب کنید تا زمان کار راحت تر عمل کنید. در واقع نباید عنوان پژوهش خود را در یک سطح گسترده ، انتخاب نکنید. این مورد بیشتر برای پژوهشگرانی اتفاق می افتد که تجربه کمتری در کارهای تحقیقاتی دارند. در واقع موضوع باید به گونه ای انتخاب شود که در فرصت موجود امکان بررسی و ارائه راهکار وجود داشته باشد. برای این کار ، موضوع باید ساده تر و محدودتر انتخاب شود.

اگر به دنبال یک موسسه نوشتن پایان نامه هستید، به سراغ پروژه دونی بروید.