عزت نفس چیست و چطور آن را افزایش دهیم؟

عزت نفس را می‌توانیم در کنار واژه‌هایی مثل عشق و آرامش و رشد قرار دهیم که همیشه و همه‌جا، در مورد آن‌ها و اهمیت‌شان صحبت می‌شود، اما وقتی می‌خواهیم به شکل دقیق تعریف‌شان کنیم، با مشکل مواجه می‌شویم. افزایش عزت نفس، پروسه‌ای است که هر کسی باید به تنهایی طی کند. برای اینکه بتوانیم خوشحال باشیم و از خود رضایت داشته باشیم؛ عزت نفس یکی از اصلی‌ترین چیزهایی است که نیاز داریم. عزت نفس است که باعث می‌شود باور کنیم که می‌توانیم، خود را در جایگاه موفقیت ببینیم و از موفق شدن واقعا خوشحال شویم.

 

عزت نفس چطور بدست می آید؟

در حقیقت عزت نفس، در طول زندگی و در حالی که ما تصویری از خودمان شکل می‌دهیم و در نتیجه‌ی تجربیاتی که با افراد و کارهای مختلف کسب می‌کنیم، تکامل می‌یابد. تجربه‌های دوران کودکی، نقش ویژه و مهمی در شکل دادن به عزت نفس ایفا می‌کنند. وقتی در حال رشد بودیم، موفقیت‌ها، شکست‌ها و اینکه چگونه خانواده، معلمان، مربیان، مقامات مذهبی و همسالان‌مان با ما رفتار می‌کردند، همگی در ایجاد عزت نفس در ما، نقش داشته‌اند.

اهمیت عزت نفس چیست؟

عزت نفس یکی از عوامل مهم رشد و شکوفایی انسان است. به دلیل اهمیت بالایی که سطح آن در هر فرد برای سلامت روانی او دارد، روانشناسان زیاد به آن پرداخته‌اند و در چند دهه اخیر تحقیقات زیادی در مورد آن صورت گرفته است. عزت‌نفس بر روی همه جنبه‌های وجودی ما تأثیر می‌گذارد؛ نحوه کار کردنمان، نحوه ارتباط برقرار کردنمان، طرز رفتار ما با دیگران، انتخاب همسر، تربیت فرزندان، میزان موفقیتمان و

عزت‌نفس سالم با رفتار منطقی، واقعه‌گرایی، فراست، خلاقیت، استقلال، انعطاف‌پذیری، توانایی‌های قبول تغییر، تمایل به اذعان اشتباهات و همکاری و تعاون در ارتباط مستقیم است. هرچه قوی‌تر و سالم‌تر باشد، برای برخورد با مشکلات در زمینه زندگی خصوصی و شغلی، آمادگی بیشتری داریم. سریع‌تر می‌توانیم بعد از شکست‌ها و زمین خوردن‌ها به پا خیزیم و نیرو و انگیزه بیشتری برای شروعی دوباره پیدا کنیم.

میزان ارزشی که فرد برای خودش قائل است تأثیر چشمگیری در پویایی درونی فرد دارد. اکثر صاحب‌نظران ارزیابی مثبت از خود را به‌عنوان عاملی حیاتی در سازگاری عاطفی و اجتماعی افراد می‌دانند.

 

راه های افزایش عزت نفس

برای اینکه عزت نفس خود را افزایش دهید، این راه ها را به شما توصیه می کنیم:

مسئولیت پذیری خود را افزایش دهید

مسئولیت پذیری و انجام کارهای متفاوت را تجربه کنید. افرادی که از عزت نفس پایینی برخوردارند، از پذیرش مسئولیت‌های جدید امتناع می‌کنند زیرا از شکست می‌ترسند. آنها تنها کارهایی را انجام می‌دهند که در آن از توانایی‌های بالاتری برخوردار باشند. یکی از راه های افزایش عزت نفس این است که، سعی کنید به صورت داوطلبانه مسؤلیت بعضی کارها را به عهده بگیرید. در صورتی که در انجام آن کار موفق نبودید آن را بیان و درباره عدم موفقیت و نقاط ضعف خود با دیگران صحبت کنید.

روی افکار مثبت و منفی خود فکوس کنید

کمی به این افکار توجه کنیم تمام عمرمان داریم این کارها را، این گفتمان را در درون خودمان تکرار می کنیم و اکنون ما فرض می کنیم که نمی خواهیم از این به بعد این کار را بکنیم و بر عکس می خواهیم فقط و فقط نقاط قوت و مثبت دیگران را ببینیم و آن را به زبان بیاوریم؛ در واقع ما می خواهیم از اختلاف هایمان به پذیرش تفاوت هایمان برسیم.

پس زیاد به نقاط ضعف هم کاری نداشته باشیم بیشتر جنبه های مثبت را ببینیم و با این جنبه های مثبت طبعا ارتباط خوبی بین ما برقرار خواهد شد، تا اینکه بخواهیم جنبه های منفی را ببینیم و حالا در ارتباط صد در صد با مسائل و مشکلاتی مواجه خواهیم شد.

انتقادپذیر باشید

یکی از راه های بالا بردن عزت نفس انتقاد پذیری است. همه ما در مورد نقد شنیده‌ایم و می‌دانیم که اگر انتقاد سازنده باشد، بسیار خوب است اما اگر دقت کنید می‌بینید که اکثر نقدها نه تنها سازنده نیستند، بلکه مخرب هم هستند و من پیشنهاد می‌کنم حتماً مقاله نحوه انتقاد کردن را مطالعه کنید.

انتقاد زیاد نشان می‌دهد که یا در خودمان احساس ارزشمندی نداریم (که سعی می‌کنیم با تخریب دیگران این احساس را تسکین بدهیم) و یا این که در دیگران حس ارزشمندی را پیدا نمی‌کنیم که هر دو از نشانه‌های عزت نفس پایین هستند. بنابراین باید در این مورد بسیار دقیق بود.