یادگیری نحوه نوشتن پروپوزال یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین بخش کار تحقیقاتی و پژوهشی است، در واقع پروپوزال اصل تحقیق نیست، بلکه طرح اولیه و طرح پیشنهادی تحقیق می باشد، به عنوان مثال پروپوزال شبیه طرح اولیه و پیشنهادی یک ساختمان است که توسط آرشیتکت (پژوهشگر یا محقق) ارکان اصلی آن طراحی و محاسبه می شود.
در واقع پروپوزال شالوده اصلی یک طرح تحقیقاتی یا پایان نامه است که برای تهیه آن باید به موارد و نکات بسیاری توجه فرمایید. در ادامه مطلب مراحل مختلف نوشتن پروپوزال آموزش داده می شود.
نحوه نوشتن پروپوزال کارشناسی ارشد و دکتری نشان‌دهنده این موضوع است که متقاضی تحقیقات و مطالعات مقدماتی را درزمینه مورد علاقه خود انجام داده است. همچنین به این معناست که اطلاعات اولیه مورد نیاز برای تحقیق در زمینه موردنظر را داراست درحدی که میتواند توضیحاتی فراتر از کلیات درباره موضوع مورد نظر ارایه دهد.
برای نوشتن پروپوزال از کجا شروع کنم ؟
برای نگارش پروپوزال باید شما مطالعاتی درباره سوابق تحقیقات مشابه و همچنین نتایج آن‌ها داشته باشید تا بتوانید بطور علمی توضیح دهید که چرا انجام تحقیق در این زمینه مورد نیاز است. توجه داشته باشید که پروپوزال یک برنامه کاری قطعی نیست و معمولا در فرآیند ارزیابی و تحقیق ممکن است دچار تغییر و تحولات گردد.
بطور خلاصه با ارایه پروپوزال شما به استاد راهنما نشان میدهید که مشکل یا ابهام و یا نقصی در مبحثی علمی یافته اید و با انجام تحقیقات مقدماتی میخواهید راه حلی برای رفع آن مشکل پیشنهاد کنید و طبیعتا اطلاعات مقدماتی کافی در این مبحث دارید و میتوانید ارزش آنرا تبیین نمایید.
در ادامه به چند نکته مهم در مورد آموزش گام به گام نوشتن پروپوزال می پردازیم.
در انتخاب موضوع پروپوزال دقیق باشید
انتخاب موضوع پژوهش اولین و مهم ترین مرحله برای شروع پروپوزال نویسی دکتری و ارشد اهمیت زیادی دارد. پژوهشگر باید ابتدا مشخص کند که روی چه موضوعی قصد مطالعه و پژوهش دارد. انتخاب عنوان و موضوع درست و در سطح مناسب در نوشتن پایان نامه بسیار اهمیت دارد. متاسفانه سطح بسیار پایین موضوعات برخی از پایان نامه ها در دوره تحصیلات تکمیلی و پرداختن به موضوعات بسیار سنگین در دوره های پایین تر ، کیفیت تحقیقات ارائه شده را کاهش داده اند.
به طور کلی موضوع پروپوزال یا پایان نامه باید دارای شرایط زیر باشد:
- · موضوع باید نو و بدیع باشد.
- · در راستای حوزه کاری و تخصصی فرد باشد.
- · موضوع انتخابی باید قابلیت اجرایی داشته باشد.
- · به صورت جامع ، مختصر ، واضح و غیر سوالی نوشته شود.
- · قلمرو های مکانی و زمانی و همچنین اهداف تحقیق باید در عنوان مشخص باشند.
- · متناسب با نیاز های روز جامعه باشد و در نهایت راهکاری برای حل مشکل ارائه نماید.
برای پروپوزال مقدمه بنویسید
مقدمه بایستی شامل بیان مسئله، هدف تحقیق و اهمیت تحقیق باشد. این قسمت شامل چندین بخش است که عبارتند از:
· مقدمه: مقدمه شامل یک متن کوتاه در رابطه با تحقیق و همچنین تئوری اصلی شکل دهنده تحقیقات خواهد بود.
· بیان مسئله: بخش بیان مسئله از مقدمه تحقیق بایستی به این سوال پاسخ دهد: “چرا باید این تحقیق انجام شود و چه مسائل جدیدی بعد از انجام این تحقیق برای جامعه علمی تعریف خواهد شد؟”
· اهداف تحقیق: بخش اهداف تحقیق از مقدمه تحقیق، هدف تحقیق را با یک عبارت دقیق مشخص می‌سازد.
· اهمیت تحقیق: بخش اهمیت تحقیق از مقدمه تحقیق، به این سوال پاسخ می‌دهد: “به چه دلیل حوزه تحقیقاتی شما حائز اهمیت است؟” این بخش همچنین نوع تحقیق را نیز مشخص می‌کند
- ۹۹/۰۸/۲۵